Onderzoek, tekst en webdesign Sione van Walderveen
voorbeelden van cauponae (ook wel hospitia)
Plattegrond van August Mau
Legenda:
a restaurant
b, c, d, e, f en g hotelkamers
h keuken
i gangetje
k stallen
n Taberna met popina
(kroeg en eetgelegenheid)
l en p voorraadruimtes
m hier werden waarschijnlijk de
wagens van de gasten gestald. (of
anders buiten)
o restaurantruimte(tje) Hier kan je
niet eens fatsoenlijk wat
aanligbedden kwijt??
Een Caupona (hospitium) was een hotel. Meestal gecombineerd met een eet-en drinkgelegenheid.
Er was vaak een ruimte bij om de paarden of lastdieren van de reizigers te stallen.
Ze waren vooral te vinden bij de stadspoorten, waar de reizigers binnen kwamen en een plek voor
de nacht zochten.


Mijn SketchUp op schaal. De hoogte is geschat want dat wordt
zelden tot nooit ergens aangegeven. En van het dak weten we ook niets.
Was bv. a overdekt? Lijkt me wel omdat alle kamertjes eropuit kwamen.
Of stalde je je paard en wagen in de regen en rende naar je gehuurde
kamertje en wilde je nog een hapje eten rende je weer de deel over naar
buiten en dan de bar binnen? Volgens Mau was a het restaurantgedeelte.
Altijd wat te zien onder het eten als er weer een paard binnen of buiten
werd gebracht.
Maar ook in andere huizen zie je dat wel, een prachtige privé
binnenplaats met tuin en fontein waar slaapkamers en eetkamers op
uitkwamen en dan de stallen en voorraadkamers erachter zodat het
werkverkeer er langs moest. In onze ogen onlogisch, voor de
Pompejaan blijkbaar doodgewoon.
Let ook op de keuken die piepklein is. En dan zou de keuken ook nog
de taberna en popina moeten bedienen?
Constant omlopen? Misschien aten ze vrijwel niet warm?
Misschien een draagbare keuken in de taberna? (daarvan zijn er een
aantal gevonden in Pompeii)

Vooraanzicht. Ik heb alles transparant gelaten zodat je de indeling beter ziet.
Op de fotos hierboven zie je wat er nu over is van deze ruimte.
Dit is wel even slikken hè.
Ik geef toe; dit vergt veel van je fantasie.
Wat opvalt op de foto is dat de vloer van a geplaveid was.
Ook lijkt het alsof de deuren naar
de kamertjes een halfronde boog hadden. Dat heb ik nog
niet veel gezien in Pompeii. Als dat
waar is moet ik mijn hele SketchUp aanpassen.
Hier kijk je vanaf a naar buiten.
Je ziet dat onze Caupona aan een heel klein
straatje lag.
(Vico di Eumachia)
Bv in kamer c waar onder andere deze graffiti gevonden is:
'Vibius Restitutus hic solus dormivit et Urbanam suam
desiderabat'
'Vibius Restitutus sliep hier helemaal alleen, verlangend
naar zijn Urbana'
Maar zelfs in deze ruïne zijn er aandoenlijke sporen van het toenmalige leven gevonden.
Familie komt 's nachts aan.
De caupones (hotelbaas) laat
trots een kamer zien maar de
familie vindt het maar niets.
Helaas was het ook nog een
gezellige, zeer luidruchtige nacht
in de taberna! Geen oog dicht gedaan.
Iets beter bewaard gebleven: Casa di Saturninus I.11.16
Ook een caupona (of: Hospitium)
De voorkant en ingang
Het wat donkere
gangetje naar de centrale
hal met bar.
De bar met warme en koude
hapjes en drankjes.
Het gastentriclinium. Prefab aanligbedden met tafel
en warmhoudoventje. (pre magnetron)
Het gangetje achter het triclinium.
Triclinium links en de hotelkamertjes rechts.
Recht vooruit een vertrekje met waarschijnlijk
een trap naar de bovenverdieping.
Zicht op de hotelkamertjes
of wat ervan over is.
De nisjes waar
de mensen boven
naar kijken.
In deze Caupona heb ik geen stal kunnen ontdekken. Maar van sommige ruimtes weten we nog waar ze toe gediend hebben. Wat ook raar is aan dit plattegrond zijn de
vele tussengangetjes. Wel handig natuurlijk ivm lawaaioverlast van het triclinium naar de slaapkamertjes. Maar naar mijn idee zaten de Romeinen daar niet zo mee.
Althans, ze zaten er wel mee, maar bouwkundig werd er nooit wat aan gedaan. Misschien adverteerden ze wel met "Hier vindt u echt rust in uw slaapkamer". Wie zal het zeggen?
Het prachtig bewaard gebleven triclinium van het
enorme hospitium van Moregine, (Agro Murecine)
net buiten de stadspoort, de Porta di Sarno, van Pompeii.
Het hospitium was zo groot en rijk versierd dat het
tegenwoordig de bijnaam "Grand hotel Moregine" heeft
gekregen. Er was zelfs een enorm badhuis in aanbouw
ten tijde van de uitbarsting.
Het grote bijbehorende terras bood uitzicht op de rivier
de Sarno.
Zo zou een 3-gangen diner in
Grand hotel Moregine eruit
hebben kunnen zien.
De eerste: Naamloos. VII.12.34,35,36